Bệnh dịch hạch: Khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng, phòng ngừa

Nhiều người có thể nghe đến bệnh dịch hạch, cùng với đó là những thắc mắc đưa ra như bệnh có nguy hại hay là không, triệu chứng và có phương pháp trị liệu nào? Biết được những thắc mắc đó, chúng tôi xin giải đáp nó qua thông tin của nội dung bài viết sau đây.

1. Khái niệm bệnh dịch hạch là gì?

Bệnh dịch hạch là chứng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất toàn cầu loài người, chúng có sức lây lan mạnh và chiếm tỷ lệ tử vong cao ở những nước đang phát triển.

Bệnh dịch hạch: Khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng, phòng ngừa
Bệnh dịch hạch: Khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng, phòng ngừa

Ở Việt Nam, người ta phát hiện dịch bùng phát vào những năm 1970 ở vùng Đồng Bằng Nam Bộ và Tây Nguyên. Nó đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người, sự hoành hành kinh khủng, người bị bệnh chỉ chết sau vài ngày nếu như không được trị liệu ngay bây giờ. Thật sự, bệnh dịch hạch nguy hại tới cuộc sống cũng như tính mệnh của con người thế nào.

2. Nguyên nhân gây ra bệnh

Bệnh dịch hạch gây ra bởi loại trực khuẩn mang tên là Yersina pestis, nó sống trung gian trong số loài vật gặm nhấm như chuột, bọ… từ đó lan sang người.

Loại khuẩn này xuất hiện uy lực vào mùa khô hanh khô, thích ứng với thời kỳ phát triển của động vật. Tuy vậy, nó cũng đều có thể xuất hiện vào trong 1 vài thời điểm trong năm, quan trọng đặc biệt có cả trong mùa mưa.

Nguyên nhân gây bệnh dịch hạch
Nguyên nhân gây ra bệnh dịch hạch

Bệnh dịch hạch ở người bình thường xuất hiện với hai dấu hiệu là thể hạch và thể nhiễm vi khuẩn huyết do vi khuẩn lây lan đến phổi và não trải qua đường máu. Nguyên nhân chính tạo ra bệnh dịch hạch và những nguy hại mà nó mang đến.

Bệnh dịch hạch có thể lây truyền từ con vật sang người, từ người sang người có thể lây truyền qua đường hô hấp hoặc đường máu. Trong nhiều trường hợp, nguồn bệnh cũng đều có thể lây truyền qua việc tiếp xúc da như sờ vào mủ trên súc vật mắc bệnh, màng tiếp hợp, ống tiêu hóa.

3. Triệu chứng- dấu hiệu nhận thấy bệnh

Khi mắc bệnh dịch hạch sẽ sở hữu những triệu chứng và dấu hiệu sau:

Thể hạch (thể hay gặp nhất)

  • Thời kỳ ủ bệnh: từ 1-15 ngày nhưng trung bình khoảng 2-5 ngày và không có triệu chứng rõ ràng, cơ thể vẫn sinh hoạt thông thường.
  • Thời kỳ phát triển: Bệnh dịch hạch phát triển trước hết là sưng hạch có thể gây ra một vài triệu chứng như mệt rũ rời, đau mình mẩy, nhức đầu, chóng mặt quay cuồng, buồn nôn… sốt từ 38,5 – 39 độ C, quan trọng đặc biệt đau ở vùng sắp nổi hạch. Sau khoản thời gian phát triển thì 1-2 ngày sau sẽ phát triển đến mức độ toàn phát.
  • Thời kỳ toàn phát: Toàn thân sẽ nhiễm trùng, nhiễm độc và nổi hạch.

Triệu chứng nhiễm trùng

Người mắc bệnh dịch hạch sẽ sốt cao 39-40 độ C, liên tục hay từng lần, nhiều khi có rét hoặc sẽ xẩy ra trạng thái co giật nếu như ở trẻ em. Một vài dấu hiệu khác như mặt đỏ, xung huyết, thị giác đỏ ngầu, mạch nhanh theo nhiệt độ; tiêu hóa: lưỡi khô, trắng, môi khô, nhiều khi nôn, ỉa chảy hay táo bón; đái ít, sẫm màu, nước tiểu có albumin.

Triệu chứng nhiễm độc

Nếu người bị nhiễm độc nhẹ có thể nhức đầu, mệt rũ rời toàn thân, mệt lả, nếu nặng thì mặt ngủ, nói rời rạc, mê sảng, la hét, rối loạn động tác…

Sưng hạch là một triệu chứng đa số và thường xuất hiện ở những ngày đầu của loại bệnh. Vị trí của hạch có thể: hạch vùng liên quan đến chỗ bọ chét đốt như đùi bẹn, tam giác Scarpa, nách, cổ; bất kì ở đâu trên cơ thể, thường một phía cũng đều có thể hai phía hoặc nhiều nơi khác nhau.

Hạch do bệnh dịch hạch gây ra có thể sưng to, đau, gây khó khăn cho việc đi bộ cũng như nghỉ ngơi thư dãn; hạch lúc đầu nhỏ, chắc, nóng, di động sau to nhanh do phù hoặc viêm quanh hạch. Vùng da quanh hạch sau sẽ căng và chuyển sang red color rồi đỏ tía.

Tiến triển của loại bệnh: Hạch có thể hóa mủ, tự vỡ, chảy dịch, thành sẹo co rúm nếu như không trị liệu ngay bây giờ. Trong trường hợp trị liệu sớm, hạch sẽ đỡ sưng, sau đó hạch sẽ nhỏ và tiêu đi. Nếu trong trường hợp trị liệu muộn hoặc quá nặng cần phải trích rạch tháo mủ mới đỡ sốt, mới khỏi.

Thể nhiễm vi khuẩn huyết

Vi khuẩn sinh sản và phát triển mạnh trong máu khi mắc bệnh dịch hạch với những dấu hiệu lâm sàng như nhức đầu, mệt lả, nôn, vật vã, mê sảng, lưỡi khô, trắng, đầy bụng, gan lách to, mạch nhanh, có thể xuất huyết dưới da. Nếu như gặp thể nhiễm này còn có thể khiến cho người bị bệnh tử vong trong vòng 2-3 ngày nếu không trị liệu.

Thể phổi

Thể này cũng đều có những mức độ từ ủ bệnh đến khởi bệnh và toàn bệnh nhưng những biểu hiểu rõ ràng như tức ngực nghẹt thở, thở nhanh nông, tím tái, ho khan, rãi, bọt nhiều dần lên, màu hung đỏ máu, khi chụp x quang có hình ảnh viêm phổi, viêm phế quản. Người bị bệnh có thể tử vong trong 2-4 ngày do phù phổi cấp và suy tim.

Bệnh dịch hạch muốn có kết quả đúng chuẩn nhất có thể soi gan và chuẩn đoán bệnh quan trọng đặc biệt. Khi người bị bệnh có thể soi gan mà xác định rõ khi người bị bệnh tái phát thể ba ở dạng dịch hạch thể phổi. Người xung quanh có thể bị lây bệnh khi ngửi thấy mùi, qua đường hô hấp và đường máu.

4. Phương pháp trị liệu bệnh dịch hạch

Phương pháp Y học phương đông

Bệnh dịch hạch có thể trị liệu cả bằng phương pháp y học phương đông lẫn tây y. Nếu người bị bệnh muốn chữa trị bằng y học phương đông có thể xem thêm phương thuốc với những vị gồm phượng vĩ thảo 90g, sắc uống theo thang và uống liên tục trong 8 ngày.

Hoặc chúng ta có thể xem thêm một vài phương thuốc khác như cây bạc đầu 30g, cát cánh 12g, cam thảo 9g và sắc uống theo ngày, mỗi ngày một thang. Thang tiếp theo với cỏ tàu đen tươi 50g, vỏ bí đao 15g, mỗi ngày sắc uống một thang. Thang thuốc ở đầu cuối có thể xem thêm là cây xà môi tươi 100g, cũng sắc uống ngày một thang.

Phương pháp Nam y

Hiện nay, bệnh dịch hạch chưa nào?được nghiên cứu và phân tích để trị liệu bằng thuốc nam chúng ta có thể xem thêm cách chữa trị bằng y học phương đông hoặc tây y, tránh để bệnh nguy kịch làm biến tướng gây nguy hiểm đến tình hình sức khỏe, tính mệnh.

Chúng ta có thể ăn cháo gạo lứt nhừ với muối cùng rau sam còn cả rễ, luộc lấy nước uống. Cây sam còn mang tên khác là ngũ hành thảo, tốt cho những người mắc bệnh dịch hạch.

Phương pháp Tây y

  • Sử dụng kháng sinh

Những nhóm kháng sinh có giá thành tương đối rẻ như aminoglycosides, tetracyclines, sulfonamides và cloramphenincol, nhưng cần lựa chọn cũng như độ thích ứng với kháng sinh như công dụng thận, người bị bệnh có dung nạp với kháng sinh hay là không, công dụng phụ của thuốc, tuổi, giới tính hay trạng thái bệnh.

Người bệnh phải đến những cơ sở y tế để khám và chữa trị
Người bị bệnh phải đưa tới những trung tâm y tế để khám và điều trị

Kháng sinh streptomycin và gentamycin là kháng sinh hiệu quả nhất trong trị liệu dịch hạch, nó có thể sử dụng đơn độc hoặc phối phù hợp với kháng sinh khác. Hai loại này rất quan trọng trong quy trình trị liệu bệnh dịch hạch nhưng cần cẩn trọng với những người người bị bệnh suy giảm công dụng thận.

Một vài loại kháng sinh khác cũng khá được sử dụng nhưng nhóm đối tượng người dùng phụ nữ mang thai và trẻ em nên có những lựa chọn thích ứng do công dụng của thuốc và nhóm aminoglycosides được xem là nhóm an toàn và tin cậy và hiệu quả so với đối tượng người dùng này.

  • Trị liệu triệu chứng

Bệnh dịch hạch khiến cho người bị bệnh xuất hiện nhiều triệu chứng khác như sốt, giảm đau… vậy cần phối hợp chữa nó để chống lại suy đa phủ tạng và hồi sức tích cực trong những thể nặng. Bạn cần cân bằng và điều độ nước – điện giải, chống toan huyết và trợ tim mạch, hô hấp tốt.

5. Cách phòng ngừa bệnh

Bệnh dịch hạch là một chứng bệnh nguy hiểm nên cần phải có những liệu pháp để kiểm soát bệnh với một vài liệu pháp thường được sử dụng:

Tiêu diệt những loại gặm nhấm tận gốc

Những loài gặm nhấm đó là nguồn lây bệnh chính đưa khuẩn gây hại tồn tại trong cơ thể chúng sang người. Bạn cần loại bỏ những khu vực tiềm ẩn có thể làm tổ như đống đồ cũ, đá, củi, rác… không để lại thực phẩm vật nuôi mà những loài gặm nhấm có thể đơn giản dễ dàng đột nhập.

Các phòng ngừa bệnh dịch hạch ở Việt Nam
Những phòng ngừa bệnh dịch hạch ở Việt Nam

Vệ sinh thú nuôi thường xuyên

Nếu mái ấm gia đình bạn nuôi thú nuôi thì cần phải vệ sinh cho thú nuôi thường xuyên để tránh cho bọ chét sinh sôi và gây hại đến tình hình sức khỏe của mái ấm gia đình bạn. So với những loài vật có nguy cơ tiềm ẩn bị nhiễm bệnh dịch hạch, bạn phải đeo găng tay khi tiếp xúc với chúng để phòng tránh vi khuẩn lây qua người.

Bạn cần lưu ý và triển khai yêu cầu này bởi vì nó khá dễ trong việc phòng ngừa bệnh dịch hạch mà chúng ta có thể chủ động triển khai.

Diệt côn trùng bằng thuốc

So với những loại côn trùng không thể tránh khỏi bằng những liệu pháp tự nhiên thì cần sử dụng thuốc chống côn trùng. Tuy vậy, khi chúng ta sử dụng thuốc cần giám sát ngặt nghèo trẻ em và vật nuôi ở khu vực đặt thuốc để đảm bảo an toàn và tin cậy, cùng với đó cũng phải tránh những nơi có nhiều loài gặm nhấm.

So với những địa phương có bệnh dịch hạch hoành hành và những vùng có nguy cơ tiềm ẩn khi chưa nào?có dịch phải thường xuyên theo dõi kết quả giám sát dịch tễ học dịch hạch để sở hữu thể chủ động trong phòng bệnh.

Đi kiểm tra sức khỏe nếu xẩy ra trạng thái phát bệnh

Nếu xẩy ra những trường hợp sốt, nổi hạch, cần phải đưa tới những trung tâm y tế để khám và trị liệu ngay bây giờ, tránh bệnh có những biến tướng nặng hơn gây nguy hiểm đến tính mệnh của bạn.

Sẵn sàng sẵn sàng những loại thuốc chữa bệnh trị liệu, phẩm màu và phương tiện, nhân lực để phục chống dịch, những cơ quan y tế tránh để trường hợp bệnh dịch hạch bùng phát tại địa phương mới sẵn sàng những phương thức điều trị sẽ gây làm cho nó bùng phát nhanh hơn, gây nguy hại đến tính mệnh của cả khu vực.

Bệnh dịch hạch khá phổ cập nhưng luôn luôn tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm tác động trực tiếp đến tình hình sức khỏe. Hiểu được điều đó, nội dung bài viết trên đây chắc khỏe đã cung ứng được cho chúng ta đọc giả nhiều thông tin có ích như: Nguyên nhân, triệu chứng, cách trị liệu và phòng ngừa chứng bệnh này.

Giúp mọi người có cái nhìn đúng đắn và khách quan để từ đó có thể bảo vệ tình hình sức khỏe bản thân và mái ấm gia đình tốt hơn.

Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ mang ý nghĩa xem thêm, không nên vận dụng khi không có sự hướng dẫn và sử dụng từ BS.