Bệnh tự kỷ: Khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng, phòng ngừa

Bệnh tự kỷ được biểu hiện ra ngoài bằng những khiếm khuyết về tương tác xã hội, khó khăn trong giao tiếp ngôn từ và phi ngôn từ, những hành vi, sở trường và hoạt động mang tính hạn hẹp và lặp đi lặp lại thông thường là chậm hơn so với sự phát triển tự nhiên.

1. Khái niệm bệnh tự kỷ

Bệnh tự kỷ là một loại bệnh có khái niệm gọi là khuyết tật phát triển trong suốt thời hạn dài được thể hiện rõ nhất là 3 năm đầu đời. Người bệnh tự kỷ là do rối loạn của hệ thần kinh gây tác động đến hoạt động và xử lý của não bộ. Bệnh tự kỷ có thể xẩy ra ở bất kỳ cá nhân nào, lứa tuổi nào không phân biệt giới tính, chủng tộc, giàu nghèo hay địa vị trong xã hội.

Các dấu hiệu của bệnh tự kỷ ở trẻ
Những dấu hiệu của loại bệnh tự kỷ ở trẻ

2. Nguyên nhân của loại bệnh tự kỷ

Đấy là vấn đề được nói đến việc rất nhiều vì nó đã quá thông dụng ở Việt Nam. Về nguyên nhân của loại bệnh tự kỷ này đã có rất nhiều giả thuyết được tìm thấy nhưng vẫn không được những nhà nghiên cứu khoa học Kết luận một cách toàn vẹn, vừa đủ.

Phần lớn bệnh tự kỷ chủ yếu đa số là di truyền, những nhà nghiên cứu và phân tích lại nghi ngờ cả hai yếu tố môi trường xung quanh và di truyền đều là nguyên nhân của loại bệnh này. Tuy vậy so với nguyên nhân do di truyền, những nhà nghiên cứu và phân tích chưa nào?tìm ra được gen hay tổ hợp gen nào phát sinh bệnh này.

Những nguyên nhân khác có thể nói đến như người mẹ mắc virus Rubella trong thời kỳ mang thai, điều này làm cho não của thai nhi kém phát triển, phát sinh bệnh tự kỷ.

Một vài căn bệnh tuyến giáp gây thiếu vắng tyroxin của người mẹ trong kỳ thai nghén cũng rất được giới trình độ chuyên môn thừa nhận là sinh ra ra những thay đổi trong não thai nhi, dẫn tới bệnh tự kỷ.

Những nguyên nhân gây ra bệnh tự kỷ giai đoạn đầu
Những nguyên nhân phát sinh bệnh tự kỷ mức độ đầu

Quan trọng hơn, bệnh đái tháo đường của mẹ trong suốt thời kỳ thai nghén là nguy cơ tiềm ẩn quan trọng của tự kỷ; phương pháp phân tích tổng hợp 2009 thấy rằng đái tháo đường tăng gấp rất nhiều lần nguy cơ tiềm ẩn mắc bệnh tự kỷ ở trẻ.

Ngoài ra, một vài loại thuốc chữa bệnh sử dụng trong thai kỳ như thuốc an thần, Acid Valproic, thuốc trị liệu đay dạ dày, viêm khớp cũng rất được nghĩ rằng yếu tố gây ra tự kỷ ở trẻ.

Môi trường thiên nhiên tiếp xúc với lượng chất ô nhiễm như thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ với nồng độ cao, tiếp xúc liên tục cũng đều có tỷ lệ cao phát sinh những không bình thường về gen, dễ phát sinh những đột biến gen có tác động đến những bà mẹ mang thai.

Nhiều người quan niệm, việc thiếu quan tâm con cái là nguyên nhân khiến cho trẻ dễ mắc bệnh tự kỷ. Tuy vậy quan điểm này từ những năm 60, khoa học tiến bộ đã bác bỏ điều này, hành vi của bố mẹ không thể phát sinh chứng tự kỷ.

Những lầm tưởng về việc tiêm vacxin là yếu tố tác động làm nên bệnh tự kỷ cũng là quan niệm sai lầm.

Vấn đề sử dụng sữa mẹ hay sữa bột cho trẻ cũng không phải là yếu tố của loại bệnh. Theo nghiên cứu và phân tích trên những trẻ bị tự kỷ, nhóm trẻ bú sữa mẹ và sử dụng sữa bột có tỷ lệ phát hiện bệnh ngang nhau. Những kết quả thống kê không cho thấy mối tương quan giữa việc sử dụng sữa bột và tự kỷ.

Ngoài ra, những tác nhân như rượu bia, kích thích, sóng siêu âm, sóng điện từ cũng chưa nào?được những nhà nghiên cứu khoa học minh chứng là có liên quan đến chứng bệnh này.

Hơn nữa, những nhà nghiên cứu khoa học cũng nghĩ là việc xác định tự kỷ không thể dựa trên việc kiểm tra vân tay, xem nốt ruồi hay xét nghiệm ADN như một vài tin đồn gần đây.

Triệu chứng bệnh tự kỷ – dấu hiệu nhận thấy bệnh

Những dấu hiệu của kinh nghiệm hòa nhập với xã hội

Người bệnh mắc bệnh tự kỷ rất ít cười hoặc không cười với người khác, không dám nhìn thẳng vào thị lực người khác, thường xuyên chơi một mình, sống trong một toàn cầu riêng, không để ý đến cha mẹ, không thích chơi với trẻ khác, sống rất độc lập, tự lấy những đồ vật hoặc biết làm những việc sớm trước tuổi.

Giảm kinh nghiệm tiếp xúc khi mắc bệnh tự kỷ

Trong cuộc sống thì kinh nghiệm tiếp xúc và xử lí ngôn gữ của họ rất chậm. Không có phản ứng khi được gọi tên, chậm biết nói, không tự nói được câu dài, không diễn tả được mình muốn gì, hành động thường không hòa phù hợp với tiếng nói.

Trẻ ngại giao giao tiếp, phản ứng chậm
Trẻ ngại giao tiếp xúc, phản ứng chậm

Hành vi lặp lại và không bình thường

Những hành vi rập khuôn với những hoạt động không có mục đích như vỗ tay, quay đầu hay đung đưa cơ thể. Dấu hiệu của loại bệnh tự kỷ dạng này rất giản đơn nhận ra vì nó rất rõ ràng. Vậy nên bố mẹ của bé bỏng cần lưu ý nhé.

Những hành vi cưỡng bức thường theo một quy tắc nào khác, ví dụ trẻ sắp xếp đồ chơi của chúng theo một đường thẳng.

Những hành vi đơn điệu, thiếu sự phong phú và đa dạng và chống lại sự thay đổi, ví dụ như trẻ không muốn đồ chơi của chúng bị dịch chuyển hay cưỡng lại sự can thiệp của người khác so với việc chúng đang làm.

Những hành vi có tính nghi thức bao gồm những sinh hoạt giống hệt nhau tiến hành từng ngày ở cùng một thời điểm như chỉ ăn cùng một thực đơn hay mặc một kiểu quần áo vẫn sử dụng từng ngày. Những hành vi tự gây tổn thương như tự đánh mình, làm đau mình nhưng vẫn không hề khóc.

Ngoài những triệu chứng chính của loại bệnh tự kỷ nêu trên còn có thể có những triệu chứng khác của trẻ tự kỷ như ngủ khó, thường thức dậy vào ban tối và dậy sớm, hay nhìn chú ý 1 vị trí và không có bất kì hành vi nào.

Những triệu chứng của loại bệnh tự phát sinh trước lúc trẻ lên 3 tuổi là nhiều. Trẻ mắc bệnh tự kỷ thường không được chẩn đoán hoặc bị chẩn đoán sai vì nhiều Bác Sỹ lâm sàng thường hay ngại bàn luận với bố mẹ về việc con của họ có thể mắc phải chứng bệnh này ngay trong khi trẻ có dấu hiệu của loại bệnh. Những Bác Sỹ này thường không muốn gây không thoải mái và lo âu cho mái ấm gia đình về những tác động phát sinh bởi việc xác định bệnh lý của con cái họ, nhất là nếu họ chẩn đoán sai.

Trung tâm của loại bệnh tự kỷ là di truyền, tuy vậy tính di truyền của tự kỷ thì phức tạp và cho tới nay người ta cũng chưa nào?lý giải được nguyên nhân của nó là do mối tương tác gen hay do đột biến gen. Tính chất phức tạp càng lớn do những mối tương tác của nhiều gen, mối tương tác của gen với môi trường xung quanh hay những yếu tố khác.

Lưu ý. Nhiều bố mẹ khi thấy con mình chậm nói so với đồng minh cùng tuổi thì nghĩ ngay đến việc con đã mắc bệnh tự kỷ và mang đến những trung tâm tự kỷ để nhờ can thiệp.

Tuy vậy ở trẻ mắc bệnh tự kỷ, ngoài việc bị chậm nói, phải bao gồm những dấu hiệu khác lạ. Ví dụ như 12 tháng tuổi, trẻ không bập bẹ, bi bô, trẻ không ra hiệu, làm điệu bộ như vẫy tay, với đồ chơi…

16 tháng tuổi, trẻ không nói được từ nào hoặc đến 2 tuổi, trẻ không nói được câu ngắn nào đáp trả. Ở lứa tuổi to hơn, trẻ có thể bị mất hoặc suy thoái những kỹ năng ngôn từ và xã hội.

Còn ở những trẻ có dấu hiệu thông thường như những trẻ khác và chỉ chậm nói thì những bậc phụ huynh không nên quá phiền lòng.

Hãy kiên trì dạy trẻ nói bằng phương pháp hạn chế thời hạn cho bé bỏng tiếp xúc với tivi, Smartphone, máy tính… Đồng thời cùng lúc, phụ huynh hãy tăng cường thời hạn trò chuyện với con để bé bỏng luyện nói và có phản xạ về lời nói nhanh gọn hơn.

4. Phương pháp trị liệu bệnh tự kỷ hiện nay

Bệnh tự kỷ nếu được phát hiện và can thiệp ngay lúc này sẽ hỗ trợ trẻ nâng cấp được kinh nghiệm tiếp xúc xã hội, sau này lớn lên có thể tự phục vụ một phần nào đó đó cho chính bản thân mình. trái lại nếu không trị liệu sớm thì sẽ gây ra những tác động nặng nề đến cuộc sống của bé bỏng sau này. Do đó, ngay trong khi nhận thấy những triệu chứng của loại bệnh tự kỷ ở con trẻ mình, phụ huynh đừng chần chừ mà nên tìm ngay những cách khắc phục. Dưới đó là những cách điều trị tự kỷ mà bạn cũng có thể xem thêm:

Sử dụng hóa dược

Điều đầu tiên muốn nói là thuốc không nhằm chữa hết chứng của loại bệnh tự kỷ vì chưa nào?có, thuốc chỉ dùng để chữa triệu chứng. Khi trẻ được cho uống thuốc thì mục đích là chữa một hay nhiều triệu chứng có liên quan: tính hiếu động, kém chú ý, hành vi rập khuôn, hành vi tự hủy hoại, hung hăng, lo lắng quá độ, lầm lì, khó ngủ.

Haloperidol, thuốc chống loạn thần, với liều từ 0,5 tới 4 mg/ngày. Thuốc có nhiệm vụ làm giảm tính lầm lì khép kín và hành vi rập khuôn (Campbell, 1983).

Fenfluramine, thuốc kháng serotonin (Levontal 1993).

Naltrexone, thuốc kháng opiate, có tác dụng giảm tăng động, cải thiện quan hệ xã hội (Campbell 1993; Henman 1991; Kalmen 1995).

Clomipvamine, thuốc ức chế thu hồi 5 – HT, có tính chất chống ám ảnh, tác dụng làm giảm các hành vi mang tính nghi thức ám ảnh, hành vi định hình, gây hấn và xung động xã hội, cải thiện quan hệ xã hội.

Fluoxetine, một chất ức chế thu hồi 5 – HT khác, cũng làm giảm triệu chứng chung của bệnh tự kỷ nhưng lại gây tác dụng phụ: tăng động, ăn không ngon, mất ngủ (Cook 1992).

Vitamine B6 và magnesium cũng được sử dụng trong trị liệu trẻ tự kỷ…

Tuy vậy hiện nay chưa nào?có loại thuốc nào đặc trị cho trẻ tự kỷ. Các thuốc trên chỉ để hỗ trợ trị liệu những triệu chứng đơn lẻ, riêng biệt trong hội chứng tự kỷ.

Ăn kiêng

Có giả thuyết cho rằng trẻ bị bệnh tự kỷ là do trẻ bị rối loạn một số tuyến nội tiết trong cơ thể, thiếu sinh tố, và bị dị ứng với một số chất từ bên ngoài đưa vào cơ thể. Vậy nên, ăn kiêng là biện pháp đưa lên hàng đầu của phương pháp này. Các chất mà các tác giả tìm thấy là: sữa và các sản phẩm làm từ sữa, đường, bột mì…

Đây vẫn được coi là giả thuyết vì chưa nào?có một công trình khoa học nào được khẳng định chắc chắn về vấn đề này.

Vật lý trị liệu

Phương pháp này nhằm giúp trẻ hoạt hóa một số cơ quan vận động không được hoạt động hoặc hoạt động kém ở trẻ mắc bệnh tự kỷ. Trong sinh hoạt hằng ngày, có nhiều cơ quan vận động của trẻ hoạt động bình thường, nhưng trẻ mắc bệnh tự kỷ không muốn vận động cơ quan đó do tính tự kỷ quy định; vật lý trị liệu là cách tốt nhất giúp trẻ hoạt hóa các cơ quan này.

Vật lý trị liệu còn giúp loại bỏ những hành vi định hình đặc trưng của trẻ tự kỷ, thay vào đó là sự tăng cường các hành vi tích cực, phù hợp với hoàn cảnh, với hoạt động xã hội của bản thân trẻ tự kỷ.

Bấm huyệt

Bấm huyệt là thủ thuật sử dụng ngón tay cái, những ngón khác và lòng bàn tay, với sự trợ giúp của dụng cụ ngẫu nhiên để tạo những gánh nặng trên da người bị bệnh. Mục đích là điều chỉnh những rối loạn tính năng, tạo hưng phấn, duy trì tình hình sức khỏe cho con người.

Phương pháp đã được áp dụng nhiều cho những trẻ mắc bệnh tự kỷ tại Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và Việt Nam.

Âm nhạc trị liệu

Theo từng các tác giả của phương pháp này, trị liệu âm nhạc tỏ ra lôi cuốn vì nó vượt qua ngôn ngữ, là một cách dẫn đến thế giới xúc cảm, tình cảm mà những điều này đang gây khó khăn cho trẻ tự kỷ.

Âm nhạc có thể xâm nhập vào tiềm thức, vô thức mà trẻ không hề biết, có sức cuốn hút trẻ không thể kháng cự khi trẻ mắc bệnh tự kỷ. Đồng thời trẻ tự kỷ trong những khi nhận thức chỉ hiểu được nghĩa đen, nghĩa thực tại hiện hữu của sự vật, khó khăn trong hiểu nghĩa bóng, nghĩa ẩn dụ. Ở đây âm nhạc có lợi vì trẻ có thể thưởng thức nhạc theo nghĩa đen mà không cần theo dõi diễn biến trừu tượng của bản nhạc cách này cũng rất được vận dụng rất nhiều.

Thơ ca, âm nhạc

Do trẻ mắc bệnh tự kỷ có kinh nghiệm nhớ máy móc hơn là nhớ ý nghĩa, nên việc dạy trẻ đọc chữ trải qua thơ ca có giá trị hơn là đọc hiểu cho bé bỏng. Với những tiết tấu, giai điệu, vần điệu, từ ngữ đơn giản, tươi sáng và dễ hiểu của thơ, đồng dao sẽ hỗ trợ cho trẻ dễ tiếp thu hơn.

Tư vấn tâm lý

Sau nhiều nghiên cứu và phân tích về giải pháp bệnh tự kỷ ở trẻ thì đó là một phương pháp can thiệp, cách chăm sóc giáo dục, những dịch vụ chăm sóc, những ứng phó trong tương lai, nhất là những thông tin update về trẻ tự kỷ hiện hành. Qua tư vấn giúp cho bậc phụ huynh có tâm lý thoải mái, gật đầu đồng ý trạng thái bệnh lý của trẻ, giúp họ lựa trọn những dịch vụ và phương pháp trị liệu thích hợp.

5. Cách phòng ngừa bệnh tự kỷ ở trẻ em

Trước hết việc mà chúng ta cần nhẫn nại nhất đó là trò chuyện với trẻ ngay từ khi trẻ vừa biết nói những bậc bố mẹ nên dành nhiều thời hạn cho con để cùng con trò chuyện. Nếu như có thể hãy thủ thỉ với con bất kể lúc nào, dậy con nghe nhạc và hát hò sẽ hỗ trợ con năng động hơn, con sẽ thích nói nhiều hơn thế khiến cho con có thể linh hoạt và hình thành tư duy từ nhỏ.

Không nên cho trẻ tiếp xúc nhiều với những thiết bị tivi, máy tính, Smartphone quá nhiều. Đấy là những thiết bị mà trẻ chỉ có thể tiếp xúc 1 chiều, trẻ sẽ không còn chịu nói, lâu dần sẽ phát sinh hậu quả nguy kịch.

Có rất nhiều bậc bố mẹ tìm tới trung tâm điều trị tự kỷ thì cho thấy rằng cuộc sống thành thị quá đông và bận rộn nên nhà nhà tạm dừng hoạt động không cho trẻ ra đường chơi như ở nông thôn, đó là 1 sai lầm nguy kịch khiến cho cuộc sống của trẻ mất đi một phần vui chơi và tiếp xúc. Cộng thêm việc với những gánh nặng từ bố mẹ trong học tập quá nhiều làm cho trẻ chỉ chú ý học chỉ quan tâm tới thành tích mà trở nên có nhiều gánh nặng ở lứa tuổi chưa nào?cho phép.

Cho trẻ tham gia sinh hoạt tập thể và giao lưu đồng minh tránh trạng thái tử kỷ ở trẻ, bố mẹ cần quan tâm đến con nhiều hơn thế. Hãy khiến cho trẻ có thời hạn giao lưu học nhóm cùng đồng minh trải nghiệm tình bạn học những bài ngoại khóa. Đừng lo quá về vấn đề bệnh tự kỷ ở trẻ mà hãy để trẻ ăn khỏe chơi vui vì những áp đặt của phụ huynh.

Tập cho trẻ có kinh nghiệm sống tự lập từ nhỏ, giúp trẻ hiểu và phân biệt được đúng sai. Không nên bênh vực vô cớ để trẻ có những suy nghĩ sai lầm sau này.

Bạn rất cần phải nghe tư vấn của Bác Sĩ vì những phương pháp trên về loại bệnh tự kỷ ở trẻ rất cần phải điều trị theo mức độ và mức độ phát triển của loại bệnh. WikiSucKhoe mong các bạn sẽ có những kỹ năng và kiến thức có lợi.

Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ mang ý nghĩa xem thêm, không nên vận dụng khi không có sự hướng dẫn và sử dụng từ Bác Sỹ.