Bệnh viêm màng não mô cầu là một bệnh truyền nhiễm, có thể mắc phải ở mọi lứa tuổi, mà thông dụng nhất là trẻ em. Chứng bệnh này gây viêm màng não và có kinh nghiệm tử vong cao. Bệnh viêm màng não mô cầu đa số chủ yếu bị lây qua đường hô hấp như hôn, hắt xì hay sử dụng chung thức ăn, thức uống với bệnh nhân. Bệnh màng não có thể xẩy ra quanh năm, nhưng nó đa số chủ yếu vào ngày xuân và ngày mùa đông. Chính vì vậy, chúng tôi sẽ ra mắt đến chúng ta về chứng bệnh này và phương pháp trị liệu.
1. Bệnh viêm màng não mô cầu là gì?
Bệnh viêm màng não mô cầu là một bệnh nhiễm vi khuẩn cấp tính do vi khuẩn Neisseria meningitides tạo ra. Bệnh xẩy ra đột ngột với những triệu chứng như sốt, hiện tượng đau đầu dữ đội, nôn ói, cổ cứng, thường xuyên có ban xuất huyết hình sao hoặc có thể có mụn nước.
Người bị bệnh thường lơ mơ hoặc mê man. Bạch cầu đa nhân trung tính tăng cao, nước não tủy đục. Bệnh tạo ra nhiễm trùng nguy kịch màng não, gây tổn thương não, nhiễm vi khuẩn huyết, viêm khớp do não mô cầu.
Nếu không được trị liệu, tỉ lệ tử vong của số ca mắc bệnh có thể lên tới mức 50%. Nếu được trị liệu ngay bây giờ, tỉ lệ tử vong là từ 5% đến 10%. Mọi người đều sở hữu cảm nhiễm với vi khuẩn não mô cầu.
Trẻ em là nhóm tuổi ngu cơ mắc bệnh nhiều nhất và có số người lành mang vi khuẩn nhiều nhất. Ổ chứa vi khuẩn não mô cầu trong tự nhiên là người, do vậy nguồn lây bệnh đa số chủ yếu là người mắc bệnh và người lành mang vi khuẩn.
2. Nguyên nhân mắc phải bệnh viêm màng não mô cầu
Bệnh viêm màng não mô cầu khó lây. Chúng đa số chủ yếu truyền từ người này sang người kia qua tiếp xúc nối dài và thường xuyên trong nhà. Những nghiên cứu và phân tích chỉ ra rằng, mức độ lây lan qua nước bọt là rất thấp. Tuy vậy, nó vẫn có thể xẩy ra qua những tiếp xúc nước bọt. Sau đó là một vài tác nhân gây ra bệnh:
- Trước hết, bệnh xuất phát từ vi khuẩn Neisseria meningitides gây ra. Vi khuẩn này được phân chia thành 13 nhóm huyết thanh kí hiệu bằng những chữ trong bảng chữ cái như A, B và C. Ở người, vi khuẩn này thường sống tự nhiên trong mũi và họng, thâm nhập qua lớp niêm mạc họng gây ra bệnh.
- Do người bị hắt xì hơi, ho… kéo theo vi khuẩn lây lan qua đường không khí và lây nhiễm đến người khác
- Hôn, sử dụng chung thức ăn thức uống với người mắc phải bệnh, khiến cho những hạt nước miếng nhiễm vi khuẩn gây ra bệnh truyền từ người này sang người kia.
- Trong vụ dịch, có thể có trên 25% số người bị nhiễm vi khuẩn không có dấu hiệu lâm sàng nổi bật và có tới 50% số người khỏe mang vi khuẩn não mô cầu. Đó là những nguồn lây rất quan trọng của nhóm bệnh.
3. Dấu hiệu, biến đổi của nhóm bệnh viêm màng não mô cầu
Dấu hiệu của nhóm bệnh
Bệnh viêm màng não mô cầu thường xẩy ra đột ngột và kéo theo rất nhiều triệu chứng. Nếu gặp phải những triệu chứng này thì hãy đến trung tâm y tế để trị liệu ngay bây giờ:
- Thời hạn ủ bệnh sẽ là từ 2 – 10 ngày, thường thì từ 3 – 4 ngày. Bệnh não mô cầu thường dấu hiệu với 3 thể lâm sàng: viêm màng não, viêm màng não kèm nhiễm trùng huyết và nhiễm trùng huyết không có viêm màng não.
- Khi mới chính thức trong thời hạn ủ bệnh, sẽ sở hữu được những triệu chứng lúc đầu như mệt rũ rời, hiện tượng đau đầu, đau cơ, khó đi bộ, buồn nôn hoặc nôn, bị phát ban thành những chấm đỏ hoặc tím, có mụn nước, thường bị phát ở hông, mông, đầu gối, cẳng chân hay một vài trường hợp có xuất huyết kết mạc.
- Khi bị chuyển biến sang nặng hơn, bệnh nhân sẽ cảm thấy mê man, thậm chí co giật, thay đổi tri giác, không nhận thức được, tay chân lạnh, da xanh, vã mồ hôi. Những chấm xuất huyết red color to ra, xuất hiện nhiều hơn thế nữa và trở nên tím thẫm hay hoại tử đen. Ở trẻ em, trẻ có thể bỏ bú, vật vã, rất là mệt rũ rời.
Biến tướng của nhóm bệnh màng nãovànbsp;mô cầu
Nếu không được phát hiện và điều trị ngay bây giờ, cơ thể bệnh nhân sẽ bị dẫn suy hô hấp, suy vòng luân hồi, có thể kéo theo tử vong. Đối tượng người dùng có tỷ lệ tử vong cao là trẻ em dưới 2 tuổi hoặc thanh thiếu niên. Tỷ lệ tử vong hay biến đổi thấp hơn với thể nhiễm trùng huyết hay viêm màng não. Những biến đổi nguy hiểm của nhóm bệnh viêm màng não rõ ràng như sau:
- Viêm màng não: Dấu hiệu bao gồm sốt, cứng cổ, lơ mơ, vật vã và không muốn ăn.
- Nhiễm trùng huyết.
- Viêm phổi.
- Viêm khớp.
- Tổn thương não vĩnh viễn.
- Tử vong.
Khoảng 1/4 số người sau thời điểm khỏi bệnh màng não cầu bị những di chứng của nhóm bệnh. Cần phải trị liệu, thăm khám và uống thuốc đúng cách dán thì sẽ thuyên giảm theo thời hạn.
4. Phương pháp trị liệu
Tây y
Khi thấy những dấu hiệu của nhóm bệnh như trên. Cách tốt nhất là phải đi đến trung tâm y kế để trị liệu ngay bây giờ. Thường thì, so với bệnh viêm màng não mô cầu, người mắc bệnh khi trị liệu sẽ được tiêm kháng sinh, thông thường là kháng sinh penicillin, sunfamit.
Người bị bệnh viêm màng não mô cầu thường sẽ được nhập viện và nằm tại khoa hồi sức tích cực. Những người thân trong nhà thì nên sử dụng một liều kháng sinh dự trữ vì thường xuyên tiếp xúc và sử dụng chung đồ với người mắc bệnh.
Kháng sinh có công dụng làm tiêu diệt những vi khuẩn màng não mô cầu ở họng. Tuy vậy, chúng không phải là thuốc trị liệu viêm màng não và không phải tất từ đầu đến chân sử dụng cũng đều sở hữu công dụng như ý.
Rõ ràng, liều lượng sử dụng như sau:
- Trị liệu dự trữ
Sunfamit sử dụng trong 5 ngày. Với trẻ em, liều lượng là một trong những gam/ngày, ngày 2 lần. Người lớn là 2gam/ngày, ngày 2 lần. So với trẻ em dưới 5 tuổi, liều lượng là 0,05 gam/ngày, ngày 2 lần. Nếu Sunfamit không còn nhạy cảm với vi khuẩn não mô cầu thì sử dụng rifamycin. Với người lớn là 600 mg/ngày chia đều cả hai bên 2 lần trong 2 ngày; trẻ trên 1 tháng tuổi với liều 10 mg/ngày và trẻ trên 1 tháng tuổi với liều 5 mg/ ngày, chia đều cả hai bên 2 lần trong 2 ngày.
- Trị liệu đặc hiệu
Trẻ sơ sinh đến 3 tháng tuổi sử dụng ampicillin 200 mg/kg và cephalosporin thế hệ III 100 mg/kg, tiêm tĩnh mạch máu từ 2 đến 3 lần trong 24 giờ. Trẻ dưới 10 tuổi sử dụng ampicillin 200 mg/kg và chloramphenicol 25 mg/kg hoặc ampicillin và cephalosporin liều như trên tiêm tĩnh mạch máu 4 lần trong 24 giờ. So với người lớn sử dụng penicillin G 2 triệu đơn vị, tiêm tĩnh mạch máu cách 2 giờ/lần hoặc ampicillin 2 gam, hoặc cephalosporin thế hệ III 2 gam, tiêm tĩnh mạch máu 4 lần trong 24 giờ. Thời hạn trị liệu trung bình 10 ngày.
Thuốc Y học phương đông
Ngoài phương pháp điều trị Tây y do sự hướng dẫn và trị liệu của BS thì người mắc bệnh có thể phối hợp trị liệu bằng phương pháp thuốc Y học phương đông. Nhữngvànbsp;phương thuốc Y học phương đông điều trị viêm não mô cầuvànbsp;được nhiều người vận dụng bao gồm:
- Phương thuốc thể khí doanh lưỡng phạm
Tác dụng: Thể khí doanh lưỡng phạm có công dụng trị liệu những triệu chứng như: phát ban, nôn hoặc buồn nôn, sốt cao liên tục, hiện tượng đau đầu, mê man, mất ý thức kéo theo loạn ngôn.
Vật liệu: Huyền sâm 16g, liên kiều 20g, sinh địa 16g, đạm trúc diệp 12g, câu đằng 20g, tê giác 06g, đại thanh diệp 33g, bản lam căn 30g, sinh thạch cao 30g, địa long khô 20g.
Cách sử dụng: Người bị bệnh đem vào niêu sắc lấy nước uống, mỗi ngày uống hết 1 thang, chia làm 3 lần để uống.
- Phương thuốc ngưu hoàng thanh tâm
Tác dụng: Thanh nhiệt giải độc.
Vật liệu: Uất kim 33g, ngưu hoàng 33g, thủy phấn 10g, tê giác 33g, chu sa 33g, hoàng liên 33g, hoàng cầm 33g, chân châu 20g, sơn chi tử 33g, hùng hoàng 33g, xạ hương 10g.
Cách sử dụng: Vật liệu đem tán hết thành bột mịn sau đó trộn đều với mật ong. Bệnh nhân viêm màng não mô cầu mỗi ngày uống khoảng 10 viên, chia làm 2 lần để uống.
- Phương thuốc tử tuyết đan
Vật liệu: Hoạt thạch 30g, hàn thủy thanh 30g, thạch cao 30g, từ thanh 60g, thanh mộc hương 150g, linh dương giác 150g, trầm hương 150g, đinh hương 33g, tê giác 150g, chích thảo 150g, huyền sâm 330g.
Cách sử dụng: Cho Hoạt thạch 30g, hàn thủy thanh 30g, thạch cao 30g, từ thanh 60g vào siêu sắc trước khoảng 30 phút sau đó mới cho những vị thuốc còn lại vào sắc đến một khi thành cao lỏng thì tạm dừng, trộn thêm tá dược để tạo thành “cao đau”.
Thuốc Nam y
Trong dân gian có một vài phương thuốc Nam ý điều trị viêm màng não mô cầu như sau:
- Sừng trâu, thạch cao, bản lam căn
Sừng trâu 120g, thạch cao 60g, bản lam căn 100g. Lấy 3 nguyên vật liệu trên cho vào trong nồi rồi cho 500ml nước, đợi nấu đến khi nước còn 250ml là được. Sử dụng trong thời hạn dài, mỗi ngày 2 – 3 lần.
- Tỏi, hoa cúc dại
Tỏi 60g, hoa cúc dại 30g. Lấy tỏi và hoa cúc dại cho vào trong nồi đất, cho nước vừa đủ, sắc thành nước thuốc đặc, sử dụng nước súc miệng, mỗi ngày vài lần, làm liên tục.
- Bơ hạch đào
Hạch đào 500g, đường trắng 200g, dầu vừng, muối, mỗi loại vừa đủ. Cho hạnh nhân vào trong nước, sau thời điểm ngâm bỏ màng vỏ của nó. Cho đường trắng và hạnh nhân vào trong nồi, cho phần nào nước, sử dụng lửa nhỏ ninh đến khi nước bốc hơi hết, toàn bộ nước đường bao ở trên hạnh đào là được. Lấy hạnh đào bọc đường cho vào trong chảo dầu nóng, sử dụng lửa nhỏ rán đến khi có màu vàng, rắc phần nào muối lên, sau thời điểm trộn đều thì sẽ có thể lấy ra ăn.
5. Cách phòng ngừa bệnh
- Để phòng bệnh viêm màng não mô cầu, nhất là tránh lây lan trong xã hội, Bộ Y tế khuyến cáo người dân triển khai tốt một vài liệu pháp phòng bệnh sau:
- Triển khai tốt vệ sinh cá nhân thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng những dung dịch sát khuẩn mũi họng thường thì.
- Triển khai tốt vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi ở, nơi thao tác làm việc, để môi trường thiên nhiên không tạo ĐK cho vi khuẩn sinh sôi này nở.
- Chủ động tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho trẻ, vắc xin được tiêm tại những trung tâm tiêm chủng dịch vụ.
- Khi có dấu hiệu sốt cao, hiện tượng đau đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng, cần đến ngay trung tâm y tế để được khám và trị liệu ngay bây giờ.
Bệnh viêm màng não mô cầu là một bệnh truyền nhiễm rất nguy hiểm. Người bị bệnh mắc phải rất cần phải phát hiện và trị liệu ngay bây giờ để không kéo theo biến đổi những hậu quả xấu. Vì thế nếu như bạn và người thân đang có những triệu chứng như trên thì đừng do dự gì nữa hãy triển khai những cách trị liệu và liệu pháp phòng ngừa trên nhé.
Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ mang ý nghĩa tìm hiểu thêm, không nên vận dụng khi không có sự hướng dẫn và sử dụng từ Bác Sỹ.
